Vayikra – Toewijding, Kampen, 25 maart 2023

Inleiding

De parasja van vandaag is Vajikra. En hij riep.
Het is ook de Hebreeuwse titel van het boek Leviticus.
De parasja van vandaag is de start van een nieuw boek.

En omdat er ook een boek voor zit, is het altijd goed om het eind van het vorige boek te
bekijken,
om de start van het nieuwe boek goed te begrijpen.

Aan het einde van het vorige boek Exodus, kon Mozes als vertegenwoordiger van Israël niet
eens Gods aanwezigheid in de tent betreden.
Exodus 40:34-35
34 Toen overdekte de wolk de tent van ontmoeting, en de heerlijkheid van de HEERE
vervulde de tabernakel,
35 zodat Mozes de tent van ontmoeting niet kon binnengaan, omdat de wolk daarop
bleef en de heerlijkheid van de HEERE de tabernakel vervulde.

Het boek Leviticus opent door ons aan dit fundamentele probleem te herinneren.
Er staat: De HEERE riep Mozes en sprak tot hem vanuit de tent van ontmoeting:
Dus de vraag is, hoe kan Israël in hun zonde en egoïsme verzoend worden met deze heilige
God?
Daar gaat het boek Vayikra over.

En als je vervolgens wilt zien hoe Leviticus in de grote verhaallijn van de Bijbel past,
dan kijk je naar de eerste zin van het volgende boek Numeri.

De HEERE sprak tot Mozes in de tent van ontmoeting.
Dus vanuit de tent van ontmoeting, naar IN de tent.

Mozes is dus, na alles in Leviticus, nu in staat om Gods aanwezigheid namens Israël binnen
te gaan.
En dat kon, ondanks het falen van Israël, omdat God een manier heeft geboden om hun
zonde te dekken, zodat God in vrede met zondige mensen kan leven.

En de Parasja van vandaag, maakt een begin met die oplossing door een beschrijving van
de vijf belangrijkste soorten offers die Israël moet uitvoeren.

Nu wil ik vandaag niet stil staan bij de verschillende soorten offers.
Ik de nadruk leggen dat het niet gaat om de offers, maar om gehoorzaamheid en toewijding.

Offers en gehoorzaamheid

De offers in Leviticus zijn niet alleen maar een ritueel!
Het is geen vinklijstje waarbij zij elke dag even offeren en verder door kunnen gaan met hun
leven.
En er dan ook nog vanuit gaan dat zegen en vrede komt.
De zondoffers zijn bedoeld als middel om in onze gevallen staat de weg terug te vinden naar
God.
Maar God heeft natuurlijk liever dat dit niet nodig is,
Dat wij door onze gehoorzaamheid aan de hele Tora helemaal geen zondoffers nodig
hebben!
Wil God dan niet dat het volk offert? Natuurlijk wel! Hij heeft het ze zelf uitgebreid
opgedragen in dit boek Leviticus.
Maar God laat in meerdere teksten uit de profeten weten dat alleen offeren niet genoeg is.
Ze offeren wel, maar hun hart is er niet bij.
Het is slechts een uiterlijk ritueel.
Je leest hierover in de Haftaralezing van vandaag.

Jullie hebben Mij niet om hulp geroepen, volk van Israël. Jullie hebben geen moeite voor Mij
gedaan. 23 Jullie hebben wel schapen geofferd, maar niet voor Mij. Jullie hebben Mij niet
geëerd met jullie offers. Jullie hebben je wel moe gemaakt met al die wierook-offers en meeloffers, maar niet voor Mij. 24 Jullie hebben met jullie geld wel wierook gekocht, maar niet
voor Mij. Jullie hebben wel het vet van jullie vlees-offers verbrand, maar niet voor Mij. Wat
hebben jullie wel gedaan? Mij moe gemaakt! Jullie hebben Mij moe gemaakt met jullie
ongehoorzaamheid en met alle slechte dingen die jullie doen. Isaiah 43:22-24

In het Nieuwe Testament lezen we in de Romeinenbrief een vertaling van Paulus hoe we dit
kunnen toepassing in ons eigen leven:
Romeinen 12: 1
God is liefdevol en goed. Daarom moedig ik jullie aan, broeders en zusters, om jezelf aan
God te geven. Geef jezelf als een levend en heilig offer waar God blij mee is. Het is goed om
God op die manier te dienen. Romans 12:1

Paulus spoort ons aan om ons lichaam aan te bieden als een "levend en heilig offer,
aanvaardbaar voor God".
Paulus gebruikt de offertaal als illustratie voor gehoorzaamheid.
Hij spoort ons aan om onze koppige wil, en ons eigen ego opzij te zetten en hen aan te
sporen om zich aan de geboden van God te onderwerpen.

Ook Hosea schrijft hierover:
6 Want Ik wil dat jullie goed zijn voor elkaar. Niet alleen maar dat jullie Mij offers brengen. Ik
wil zo graag dat jullie Mij kennen. Niet alleen maar dat jullie dieren voor Mij slachten en
verbranden."

Jesjoea citeerde dit vers ook een aantal keer om te bewijzen dat God meer geïnteresseerd is
in goed gedrag dan om plichtmatige rituele gehoorzaamheid.
Dit is een belangrijk principe voor alle gelovigen.
Het is altijd gemakkelijker om vooral aandacht te besteden aan rituele gelegenheden,
dan een leven te leiden zoals onze Koning graag wil.
Er is nu geen tabernakel of tempel waarin iemand een offer zou kunnen brengen.
Als we God vandaag een geschenk willen geven, wat kunnen we Hem dan geven?
We kunnen geen beter geschenk geven dan onze eigen nederige onderwerping aan zijn wil.
We kunnen Hem het simpele offer van dankbare gehoorzaamheid geven.
Als we onze eigen persoonlijke verlangens en neigingen opzij zetten om God te
gehoorzamen, offeren we onszelf op ter wille Hem.

De profeet Samuël verklaarde al dat gehoorzaamheid beter is dan een offer:
Geniet de Heer dan net zoveel van brand-offers en vlees-offers als van gehoorzaamheid?
Gehoorzaamheid is beter dan vlees-offers.
Doen wat Hij zegt is beter dan geofferd schapenvet. 1 Samuel 15:22

Offers en toewijding

Gehoorzaamheid is dus beter dan offers.
Maar wat betekent gehoorzaamheid dan?
Is gehoorzaamheid alleen maar doen wat er staat?
Als je alleen maar doet wat er minimaal van je verwacht wordt, zou God daar dan erg blij van
worden?
Als ik naar mijn eigen schooltijd kijk, dan was ik al blij met een 5,5.
Minimale inzet, voldoende resultaat.
Op zich misschien niets mis mee, maar het laat weinig toewijding zien toch?
Als ik nu kijk naar hoe ik mij inzet op mijn werk, dan ziet dat er echt anders uit.
Ik heb een passie voor mijn werk bij de gemeente Lelystad.
Voor de inwoners en bedrijven van Lelystad op de eerste plaats,
maar ik zet mij ook in voor een prettige werkomgeving en de ontwikkeling van mijn collega’s.
Ik denk dat God in zijn woord duidelijk maakt dat hij niet alleen ‘minimale’ gehoorzaamheid
vraagt, maar ook toewijding.
Een aanwijzing is te vinden in 1 van de eerste offers uit het boek Leviticus.
Daarin staat dat het offerdier volledig wordt verbrand.
Dit houdt waarschijnlijk verband heeft met volkomen toewijding aan God.

Dit lijkt nauw aan te sluiten bij de oproep om de HERE met een volkomen toegewijd hart te
loven in Psalm 86:11 en 12:
11 Leer mij, HEERE, Uw weg, ik zal in Uw waarheid wandelen, maak mijn hart één om Uw
Naam te vrezen. 12 Heere, mijn God, ik zal U loven met heel mijn hart, ik zal Uw Naam voor
eeuwig eren.

Jesjoea waarschuwt ons ook voor het gevaar om God met een verdeeld hart te loven
(Mat.15:7-9).
7 Wat zijn jullie toch schijnheilig! Daarom zei de profeet Jesaja vroeger al over jullie: 8 'Dit
volk aanbidt mij met hun mond, maar hun hart is ver bij Mij vandaan.
9 Ze aanbidden Mij op een zinloze manier. Want wat ze aan de mensen leren, zijn niet mijn
wetten, maar wetten die door mensen zijn bedacht.'

God is een jaloers God

God is een jaloers God.
Natuurlijk wordt hier niet de wereldse jaloezie bedoeld die door Paulus als een van de
„werken van het vlees” wordt genoemd.

Websters woordenboek geeft een heel mooie definitie aan het hier bedoelde woord 'jaloers':
„Exclusieve toewijding eisend”. Exclusief betekent letterlijk 'uitsluiten'.
Toewijding aan God moet daarom toewijding zijn die uniek is;
het sluit elke andere persoon of elk ander ding uit van deze toewijding.
Deze uitleg sluit ook naadloos aan op het gebod, u zult voor uzelf geen beeld maken en u
daarvoor niet buigen. God eist onze toewijding dus uitsluitend voor zichzelf op.

En God mág dat ook eisen, omdat Hij zelf Hét grote voorbeeld is van toewijding.
Hij is toegewijd aan Zijn schepping!
Toen Adam en Eva in de fout gingen stopte Hij er niet mee, maar hij begon meteen te
werken aan een oplossing: de uiteindelijke Verlossing van zonde en dood.

Gods toewijding is misschien nog wel het beste te zien in het geven van zijn enig geboren
zoon Jesjoea.
God is bereid om zijn Zoon, die zelf zonder zonde is, te offeren om mensen met Hem te
kunnen verzoenen.
Wat een toewijding!
En wat een liefde die Hij voor ons heeft!
Jesjoea zelf is natuurlijk ook een prachtig voorbeeld van toewijding.

Ondanks alle tegenstand en het gebrek aan erkenning van wie Hij is,
bleef hij het Koninkrijk van God verkondigen, genas mensen, bevrijdde mensen van
demonen en deed vele wonderen.
De ultieme daad van toewijding zien we in zijn sterven, ook voor de mensen die hem niet
erkenden als Messias.
Worden wij niet opgeroepen om op de Messias te lijken?

Als we dan nog een keer kijken naar de tekst van Paulus in Romeinen 12, dan lezen we het
daar eigenlijk ook al in.
Net heb ik de nadruk gelegd op gehoorzaamheid, maar als je goed naar de tekst kijkt, dan
spat de oproep voor toewijding er ook wel vanaf toch?

Daarom moedig ik jullie aan om jezelf aan God te geven.
als een levend en heilig offer waar God blij mee is.
Jezelf geven, als een offer, het kost je dus wat.
Daaruit blijkt dat toewijding voor God belangrijk is!

het gaat om je hart!

Het God dus niet alleen maar om offers, het gaat Hem om onze gehoorzaamheid en
toewijding.
Anders gezegd: God is vooral geïnteresseerd in de toestand van ons hart.
Onze uiterlijke rituelen moeten onze innerlijke omstandigheden weerspiegelen.
Het hart, daar gaat het om.
Het is net ook al paar keer voorbij gekomen in de Bijbelteksten die ik heb gelezen.

Wat is het Hebreeuwse woord voor hart?
Lev of Leb: Lamed, Beet.
Wat is het eerste Hebreeuwse woord van de Bijbel: Bereesjiet! De letter Beet.
En het laatste woord in de Tora is: Jisrael Dus de laatste letter is de L, Lamed

En Hebreeuws lezen we rechts naar links, dus de Hele tora, de wet van Mozes ligt tussen de
Lamed en de Beet. Lev. De Tora is het hart van God. Of in elk geval IN het hart van God.

En welk Bijbelboek ligt in het centrum, in het hart van de Tora?
Leviticus - Vayikra Is dat niet logisch?

Het hele boek Leviticus draait om de mogelijkheid die God geeft om het volk met Hem te
verzoenen.
Dat is waar Gods hart naar uitgaat:
Een relatie met zijn Volk, en uiteindelijk met alle mensen van de hele aarde.
Zou God dat dan ook niet van ons vragen?

Is het niet daarom dat God juist uitziet naar ons Hart!
Natuurlijk is het belangrijk om gehoorzaam te zijn en de geboden die in de Tora zijn te doen.
Maar God is niet op zoek naar slaafse gehoorzaamheid!
Hij is op zoek naar ons hart.

Dat wij ons hart erop zetten om Tora te doen.
Dat wij gehoorzaam zijn vanuit onze liefde voor God. ...
Dáárom zul je van de Eeuwige je God houden met heel je HART!

Wat betekent dat? wat is je hart? Hoe definieert de Bijbel het hart?
Kort samengevat wordt het hart vaak gebruikt voor het hele innerlijk van de mens.
In het hart komen alle draden van het leven in zijn geheel samen.

Want ‘waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn’
In het bijzonder staat het woord voor de plaats waar iemand alles ontvangt voor de vorming
van zijn persoonlijk leven
Hopelijk vooral voor de zaken van Gods woord, Zijn liefde, Zijn licht, troost en natuurlijk voor
het ontvangen van Jesjoea en de Heilige Geest.

Maar aan de andere kant kan iemand ook de duivel en zijn influisteringen in het hart
toelaten, zijn hart verharden, of dwalen met het hart.
Zo is het ook het orgaan van geloof en geloofsuitingen als vergeven en gehoorzaamheid.

Het hart is dus het centrum van de mens en zijn geloof of ongeloof.

Denk maar eens aan de stamvaders. waarom waren zij gekozen?
Of aan Koning David. Waarom werd hij gekozen?
Niet omdat ze zo perfect waren.
Niet alleen maar om hun bijzondere talenten,
Nee, vanwege hun hart!
Omdat hun hele hart uitging naar God. Omdat zij gehoorzaam waren.
Omdat zij toegewijd waren.

Toen ik al deze Bijbelteksten en een groot deel van mijn preek had geschreven zonk de
moed me in de schoenen!
Ik merk dat ik afgelopen jaar meer passie en toewijding heb voor mijn werk,
Dan voor het werk voor de Heer.
Ik lijk in geen enkel opzicht aan deze mannen van God.
En ik vroeg mij af, hoe komt dat nou! Ik ben daar nog niet helemaal uit, maar

Wat ik wel weet is dit: je kunt niet zomaar een knop omzetten om toegewijd te zijn.
Als het dwingen of opleggen wordt, dan is het automatisch geen toewijding meer.
Er moet iets in je zijn, een vonk, een passie, een innerlijke drive die maakt dat je vol passie
en toewijding.
Hoe zit dat bij jullie? Zitten jullie nog vol vuur? Vol passie voor God? Ik hoop het!
Maar misschien denk jij na al deze woorden net als ik, ik wil graag toegewijd zijn, maar hoe
doe ik dat?

#hoedan

Misschien denk je na al deze woorden, ik wil graag toegewijd zijn, maar #hoedan.
Een antwoord op die vraag kunnen we vinden in de topsport en in de oproep Paulus.

1 Corinthiërs 9:24-27 24 Weet u niet dat zij die in de renbaan lopen, allen wel lopen, maar
dat slechts één de prijs ontvangt? Loop dan zo dat u die verkrijgt. 25 En iedereen die aan
een wedstrijd deelneemt, beheerst zich in alles. Zij nu doen dat om een vergankelijke krans
te ontvangen, maar wij om een onvergankelijke te ontvangen. 26 Ik loop daarom niet
zonder duidelijk doel en ik vecht zó met de vuist dat ik niet maar wat in de lucht sla. 27
Maar ik oefen mijn lichaam op harde wijze en maak het dienstbaar, opdat ik niet misschien,
na anderen gepredikt te hebben, zelf verwerpelijk word.

Om toegewijd te kunnen zijn hebben we dus een doel nodig.
Zonder doel is er niets om toegewijd aan te zijn. Maar wat is dan ons doel?
Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat het doel is om God en Jesjoea te dienen.
Dat is natuurlijk helemaal prima!

Maar dat doel is wel erg groot en niet erg concreet of duidelijk.
Van Paulus weten we dat hij een duidelijk doel van Jesjoea had ontvangen: het brengen van
het goede Nieuws naar de volken.
Hoe goed het ook is om je uit te strekken naar het dienen van God door je te houden aan zijn
geboden, denk ik dat wij een concretere, specifieker doel nodig hebben om toegewijd te
kunnen zijn en blijven.

Ik heb ook uit mijn persoonlijk leven een voorbeeld die aansluit bij de beeldspraak van
Paulus.

Een tijdje geleden had ik de gewoonte om af en toe te squashen met een collega.
Nou is dat op zich niet zo'n punt, maar hij heeft in de eredivisie van Nederland gespeeld.

Dat is dus best pittig om tegen te spelen.
Ik leg een hoop meter rennend af in dat kleine hokje.
Op mijn vraag hoe het nou komt dat ik zoveel ren en hij niet, leerde hij mij iets over de weg
die hij heeft afgelegd om te komen tot de eredivisie.

Hij vertelde mij dat hij vaak droog moest oefenen.
Dat is zonder balletje, zonder racket in de squashruimte.
Alleen maar oefenen op positie en patroontjes lopen.
Soms tot wel 2 uur achter elkaar! Supersaai natuurlijk.

Maar hij heeft geleerd dat het heel waardevol bleek, omdat hij bij het echte spel,
vanwege het vele oefenen, van nature de juiste patronen loopt zodat hij altijd goed in positie
staat om de bal te spelen.
Om verder te komen, om beter te worden is het dus cruciaal om veel te oefenen,
ook als je er helemaal geen zin in hebt.

Wat leren we hiervan?

Het begon bij een passie, een vonk. Hij wilde goed worden.
Maar daar blijft het niet bij.
Hij had ook volharding en toewijding nodig om vol te houden, ook als hij er geen zin in had.
Dat hij gewoon steeds weer de keuze moest maken.

En wat hielp hem om vol te houden?
Hij had een duidelijk doel: spelen in de eredivisie.
Met dát doel voor ogen was hij toegewijd genoeg om steeds alleen maar te oefenen op
positie en patroontjes lopen.

Hij leerde mij nog een belangrijk principe.
Als je jezelf een doel stelt, moet je niet te veel tegelijk willen.

Hij leert mij wat principes over squashen en de eerste keer wilde ik al zijn tips tegelijk tot
uitvoering brengen.
Dit had tot gevolg dat het nóg veel slechter ging dan eerst omdat al mijn aandacht naar alle
tips ging.
Hij leerde mij om te focussen op 1 aandachtspunt en daar een bepaalde tijd mee aan de slag
te gaan.
Pas als je dat beheerst kun je door naar het volgende.
Op die manier stel je voor jezelf haalbare doelen, of misschien beter gezegd tussendoelen.

Ik denk dat dit in ons geloofsleven hetzelfde kan werken.
Wij zullen eerst voor onszelf scherp moeten krijgen wat ons doel is.
Natuurlijk is dat het dienen van onze Koning,
maar misschien heeft God voor jou een concreter doel, zoals Hij dat met Paulus ook had.
Zodra je weet wat dat doel is, dan kun je samen met God gaan onderzoeken via welke
tussendoelen je daar moet komen.

En, zo breng je voor jezelf ook de motivatie op om 'droog' te trainen,
omdat je weet dat ondanks dat het nu niet leuk is,
het wel bijdraagt aan het behalen van het doel dat je voor ogen hebt.

Dit werkt ook in tijden als het moeilijk gaat.
Als er verdrukking en moeite op je pad komt.
Je houdt het vol als je voorbij de verdrukking kunt kijken, omdat je weet dat achter die
verdrukking nog steeds hetzelfde doel ligt.

En als je dan ook nog beseft dat verdrukking eigenlijk een test is van God,
dan is de moeite die je tegen komt een gratis training van de Eeuwige die nodig is om je doel
te halen.
Blijf dus niet hangen in je moeite en je pijn, maar kijk er voorbij.
Houd je ogen gericht op de prijs.

God heeft een plan met je leven

Misschien was dat ook wel mijn probleem waardoor ik de passie voor God kwijt was.
Dat ik door alle onrust om mij heen vergeten ben wat Gods doel is met mijn leven.
Dat ik meer bezig was met de onrust in de wereld, dan wat God mij hierdoor wil zeggen.
Dat ik God niet gevraagd heb hoe Hij mij wil gebruiken. Juist nu, juist hier.

21 want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.
Waar is mijn schat? Waar is jouw schat?
Jesjoea roept ons in elk geval op om onze schatten in de hemel te verzamelen.
Ofwel bij God, bij Zijn koninkrijk. Die schatten zullen altijd blijven bestaan.
Waar is mijn hart? Bij de wereld? Bij mijn zorgen?
Of bij God, en rust het daar?

Afsluiting

Het gaat dus om ons hart!
Misschien is er wel een gevecht om ons hart.
Wie is er bij jou aan het winnen?

Ik wil je vragen om voor jezelf na te denken waar op dit moment jouw hart, jouw passie ligt.
Waar kunnen we jou midden in de nacht voor wakker maken?
En als je daar uit bent, hoe kun je dat door God laten gebruiken?

Zoals ik al zei, toewijding is niet zomaar een knop die je kunt omzetten.
Toch vraagt het ook een keuze, dus je hebt er zeker zelf wel invloed op.
Ik geloof wel dat het bij God begint.

Bid, want dan zul je krijgen. Zoek, want dan zul je vinden. Klop, want dan zal er voor je
worden opengedaan. 8 Want iedereen die bidt, zal krijgen. En iedereen die zoekt, zal vinden.
En voor iedereen die klopt, zal worden opengedaan.

Bid daarom voor jezelf en de mensen om je heen om de passie weer te laten branden.

Bid en denk voor jezelf na welke doelen jij jezelf kunt stellen de komende periode.
En doe dat ook samen.

Jullie kunnen als gemeenschap elkaar stimuleren en bemoedigen als je van elkaar weet wat
jullie doelen zijn.
Dus spreek er ook samen over.

De volgende zegen wil ik jullie graag meegeven:

Romeinen 15:13
De God van de hoop vervult u met alle vreugde en vrede in het geloof, zodat uw hoop op
hem steeds groter wordt door de kracht van de heilige Geest.

en

Romeinen 15:5 God, die ons doet volharden en ons troost geeft, geeft u de eensgezindheid
die Jesjoea de Messias van ons vraagt.

Amen